4 soorten gaslighting en de schadelijke langetermijneffecten

4 soorten gaslighting en de schadelijke langetermijneffecten

De langetermijneffecten van gaslighting zijn trauma, angst en depressie. Gaslighting is een vorm van mishandeling waarbij iemand opzettelijk iemand anders aan zijn of haar verstand laat twijfelen. Dit kan leiden tot gevoelens van verwarring of machteloosheid.


In dit artikel bekijken we voorbeelden van gaslighting, de langetermijneffecten van gaslighting en wat te doen als het gebeurt.


Wat is gaslighting?

Ondersteuning van een therapeut kan iemand helpen die herstelt van gaslighting.

De term "gaslighting" komt uit de film Gaslight uit 1944. In de film zet een gewelddadige echtgenoot gaslampen aan en uit, en beweert vervolgens dat zijn vrouw hallucineert. Hierdoor gaat ze twijfelen aan haar verstand.


Tegenwoordig beschrijft gaslighting elke interactie waarbij een persoon of entiteit iemand manipuleert om te voelen dat ze hun eigen herinneringen, gevoelens of zintuigen niet kunnen vertrouwen.


Iemand die aan de ontvangende kant van gaslighting staat, kan echt geloven dat ze mentaal niet goed zijn, dat hun herinneringen niet accuraat zijn of dat hun geest hen parten speelt. Dit zorgt ervoor dat ze zich afhankelijk voelen van de misbruikende persoon.


Vier soorten gaslighting

Hier zijn vier veelvoorkomende soorten gaslighting, met een beschrijving van hoe ze functioneren en hun effecten:


1. Ontkenning van de Realiteit

Bij deze vorm van gaslighting ontkent de manipulator simpelweg dat een gebeurtenis heeft plaatsgevonden of dat een bepaald gesprek heeft plaatsgevonden. Dit zaait verwarring en laat het slachtoffer twijfelen aan hun geheugen of waarneming.

  • Voorbeeld:
    Slachtoffer: "Je zei vorige week dat je dit zou regelen."
    Gaslighter: "Dat heb ik nooit gezegd. Je verzint dit gewoon."
  • Effect: Het slachtoffer gaat twijfelen aan zijn geheugen en wordt afhankelijk van de gaslighter om de "werkelijkheid" te begrijpen.


2. Bagatellisering van Gevoelens

Bij deze techniek wordt de emotionele reactie van het slachtoffer geminimaliseerd of belachelijk gemaakt, waardoor ze zich irrationeel of overdreven voelen.

  • Voorbeeld:
    Slachtoffer: "Ik voel me gekwetst door wat je hebt gezegd."
    Gaslighter: "Je reageert veel te gevoelig. Het was gewoon een grapje, doe normaal."
  • Effect: Het slachtoffer voelt zich ongemakkelijk over hun eigen emoties en leert deze te onderdrukken.


3. Verdraaien van de Waarheid

De gaslighter verdraait feiten of situaties om zichzelf in een beter daglicht te stellen of om de schuld bij het slachtoffer te leggen. Dit kan subtiel gebeuren, zodat het moeilijk te herkennen is.

  • Voorbeeld:
    Slachtoffer: "Waarom heb je tegen me gelogen?"
    Gaslighter: "Ik loog niet, ik probeerde je gewoon te beschermen. Jij begrijpt dingen altijd verkeerd."
  • Effect: Het slachtoffer begint de motieven van de gaslighter te rechtvaardigen en twijfelt aan hun eigen interpretatie.


4. Creëren van Tegenstrijdigheden

De gaslighter geeft tegenstrijdige signalen of berichten, waardoor het slachtoffer zich constant verward voelt. Dit kan zowel verbaal als non-verbaal plaatsvinden.

  • Voorbeeld:
    Gaslighter zegt: "Je kunt me alles vertellen."
    Maar later: "Waarom zou je zoiets belachelijks zeggen? Dat moet je nooit meer doen."
  • Effect: Het slachtoffer weet niet wat te verwachten, voelt zich onzeker en probeert de gaslighter constant te plezieren om conflicten te vermijden.


Hoe te herkennen? 

Gaslighting wordt vaak gekenmerkt door een patroon van manipulatie waarbij de gaslighter controle probeert te krijgen over de realiteit, emoties en het zelfvertrouwen van het slachtoffer. Het herkennen van deze dynamieken is de eerste stap naar het doorbreken ervan.


Schadelijke langetermijneffecten van gaslighting

Na verloop van tijd kan een persoon die slachtoffer is van gaslighting gaan geloven dat hij zichzelf niet kan vertrouwen of dat hij een psychische stoornis heeft. Deze gaslighting kan leiden tot:


- Angst

- Depressie

- Isolatie

- Psychologisch trauma


Dit alles kan een langetermijneffect hebben op iemands geestelijke gezondheid en zelfrespect. Ze kunnen het ook moeilijker maken voor de persoon om een gewelddadige situatie te verlaten.


Als gaslighting plaatsvindt in een relatie, kan het onderdeel worden van een breder patroon van dwangmatige controle. Dwangmatige controle is emotioneel misbruik dat de misbruiker controle geeft over het leven van zijn partner.


Wat te doen

Het verzamelen van bewijs van gaslighting kan iemand helpen te identificeren dat zijn herinneringen en gevoelens echt zijn en dat iemand hem manipuleert.


Volgens de National Domestic Violence Hotline zijn er een paar manieren waarop iemand bewijs kan verzamelen:


Dagboek bijhouden: iemand die gaslighting vermoedt, kan een dagboek bijhouden op een veilige locatie en de datum en tijd van gebeurtenissen vastleggen.

Spraakmemo's: incidenten opnemen met een mobiele telefoon of ander apparaat kan helpen bij het bijhouden. Als het apparaat van iemand niet veilig is om te gebruiken, kan hij overwegen een aparte voicerecorder te kopen en deze op een veilige plek te verbergen.

Foto's: door foto's te maken, heeft iemand visueel bewijs. Ze kunnen bijvoorbeeld een foto maken van waar ze hun sleutels laten liggen, zodat ze weten of een partner ze verstopt om ze te laat te laten komen. Als een mobiele telefoon niet veilig is, kan iemand een wegwerpcamera kopen en deze in plaats daarvan verbergen.

E-mail: Als het niet veilig is voor een persoon om bewijs van gaslighting in zijn huis te bewaren, kan hij een vertrouwde vriend of familielid vragen of hij het mag bewaren. Nadat hij het bewijs heeft verzameld, kan een persoon het via e-mail versturen en het vervolgens van zijn eigen apparaten verwijderen.


Herstel van gaslighting

Gaslighting kan jaren of decennia duren voordat iemand beseft wat er gebeurt. Als gevolg hiervan kost het tijd om te herstellen van gaslighting. Iemand moet mogelijk verschillende benaderingen proberen om zijn of haar gevoel van eigenwaarde te herstellen.


De National Domestic Violence Hotline adviseert mensen om:


te onthouden dat ze niet verantwoordelijk zijn voor het misbruikende gedrag

te vermijden om te discussiëren over wat waar is met de misbruikende persoon

te oefenen om opnieuw te luisteren naar hun gedachten, gevoelens en instincten

Het kan moeilijk zijn om dit in het begin te doen. Mensen kunnen baat hebben bij ondersteuning van een therapeut met training in herstel van misbruik en trauma.


Het heropbouwen van relaties met familie en vrienden kan ook onderdeel zijn van herstel. Deze stap kan moeilijk zijn als een misbruikende persoon anderen leugens vertelde om iemand in diskrediet te brengen of te isoleren. Het kan echter helpen bij herstel om sociale steun te hebben.


Ondersteuningsgroepen kunnen ook helpen bij dit herstelproces.


Wanneer hulp zoeken

Als iemand zich vaak verward voelt of twijfelt aan zijn of haar verstand vanwege de opmerkingen die iemand maakt, is het waarschijnlijk tijd om hulp te zoeken. Deze gevoelens kunnen tekenen zijn van psychologisch misbruik.


Mensen in gaslightingrelaties kunnen hulplijnen voor huiselijk geweld bellen om advies te krijgen en te bepalen of wat ze ervaren misbruik is.


Een arts of therapeut kan ook iemand helpen met de mentale impact van gaslighting.


Samenvatting

Gaslighting is een misbruikende praktijk die ervoor zorgt dat iemand zichzelf wantrouwt of denkt dat hij/zij een psychische aandoening heeft. De langetermijneffecten van gaslighting kunnen angst, depressie, trauma en een laag zelfbeeld zijn.


Gaslighting komt vaak voor in misbruikrelaties, maar vindt ook plaats in andere contexten. Mensen uit gemarginaliseerde groepen zijn bijzonder kwetsbaar. Als iemand denkt dat zijn/haar partner hem/haar gaslight, kan hij/zij stappen ondernemen om bewijs te verzamelen en hulp te zoeken bij organisaties voor huiselijk geweld.


Chicks on Fire is een plek voor vrouwen met een verhaal. We delen onderwerpen die ons raken over narcistisch misbruik en de impact op het dagelijks leven. We helpen jou de signalen te herkennen, pijn te erkennen en sterker dan ooit te herstellen. Bij Chicks on Fire sta jij centraal. Met kracht, liefde en een vleugje pit inspireren we elkaar om ons innerlijke vuur weer aan te wakkeren. 💪🔥

Voor een wereld waar liefde ons versterkt in plaats van verwondt...❤️

Copyright© 2024 Chicks on Fire

Reactie plaatsen